του Luc Parvaux, από την ιστοσελίδα Le Comptoir, απόδοση Σταύρος Λάβδας

Η επέκταση του εικονικού σύµπαντος στην πραγµατικότητα ωθεί σιγά σιγά την ανθρωπότητα να επικεντρωθεί σε µία µόνο από τις αισθήσεις της: την όραση. Η αφή, η γεύση, η όσφρηση, δύσκολα µοιράζονται στα κοινωνικά δίκτυα. Τα πάντα κρίνονται µόνο υπό το πρίσµα του τι αντανακλά το φως. Ως εκ τούτου, η εµφάνιση και η ρηχότητα βρίσκουν το χώρο να κυριαρχούν. Είναι δύσκολο πράγµατι να βρεθούν στην αστική καθηµερινότητα ευχάριστες αισθητικές εµπειρίες, που να µη σχετίζονται µε το θέαµα, και ειδικά µε την ψηφιακή του µορφή. Η ρύπανση κάνει την οσµή των πόλεων οδυνηρή. Το πρόχειρο φαγητό και τα σάντουιτς στο δρόµο δεν ικανοποιούν τη γεύση. Ο θόρυβος των αυτοκινήτων και των συρµών του µετρό γίνεται το µόνο µας άκουσµα. Και η αφή, η µεγάλη απούσα, περιορίζεται σε µια απλή χρηστική λειτουργία: το άγγιγµα µιας κρύας και άκαµπτης επίπεδης οθόνης. Ακόµα και αυτό που βλέπουµε εκτός οθόνης περιορίζεται πλέον στο γκρι, σε αποχρώσεις του µαύρου και κάποια ταλαιπωρηµένα δέντρα, που εγκιβωτίζονται στο έδαφος ανάµεσα σε τέσσερις φλούδες µπετόν. Η υπεραντιστάθµιση και η µετάβαση στην υπερπραγµατικότητα Εποµένως, για να αποφύγουµε την κατάθλιψη, όταν θέλουµε να ξαναβρούµε το "νόηµα", υπεραντισταθµίζουµε. Ακούµε δυνατά µουσική, µε ακριβά ακουστικά. Κοιµόµαστε µε βίντεο ASMR(1). Τρώµε λιπαρά, αλµυρά, γλυκά, πικάντικα. Αγοράζουµε µια γάτα για να χαϊδεύουµε κάτι ευχάριστο. Τρέχουµε στα πάρκα για να πάρουµε λίγο φρέσκο αέρα, όταν δεν φοράµε ένα ακριβό και ανυπόφορο άρωµα. Και αυτή η υπερβολή, αυτό το απόλυτο, καταλήγει να γίνεται κανονικότητα, ακολουθώντας την ίδια τάση που χαρακτηρίζει το πορνό σαν το καινούργιο πρότυπο. Μια χυδαία διαστροφή απόλυτα εικονικών ηδονών. Χωρίς να το γνωρίζει, αυτή η νέα πραγµατικότητα προκαλεί ψευδαισθήσεις: Είναι o ίδιος ο ορισµός της υπερπραγµατικότητας του Baudrillard: να καταλήγουµε να πιστεύουµε άτι το φανταστικό που εξιστορούµε είναι τελικά η ίδια η πραγµατικότητα. Είναι αρκετό, ωστόσο, να βρεθούµε σε ένα αποµακρυσµένο σηµείο της υπαίθρου, να καθίσουµε µόνοι κάτω από ένα δέντρο, να µείνουµε εκεί, να ακούσουµε, να µυρίσουµε, να αναπνεύσουµε, για να επανασυνδεθούµε µε αυτό που είναι πραγµατικά ο ιστός του κόσµου. Βέβαια µετά ακολουθεί η επιστροφή στην πόλη. Μπαίνουµε σε ένα αυτοκίνητο µε οσµή πλαστικού. Οδηγούµε σε δρόµους που διασχίζουν βιοµηχανικές περιοχές και σύγχρονες αηδιαστικές εµπορικές ζώνες. Στη συνέχεια, οι κόρνες, το τηλέφωνο ... και φτάνουµε στο διαµερισµατάκι µας, που ακόµα κρατάει τις µυρωδιές του γεύµατος της προηγούµενης ηµέρας. Εκεί, όπως κάθε συνηθισµένος άνθρωπος, ενεργοποιούµε τον υπολογιστή µας, το tablet µας, το ραδιόφωνο και επανερχόµαστε στην εικονική πραγµατικότητα. Χαλαρώνουµε λίγο ή χανόµαστε στο Game of Thrones. Ανάβουµε ένα τσιγάρο ή µερικά αρωµατικά στικ. Παραγγέλνουµε σούσι ή πίτσα. Με λίγα λόγια, κάνουµε τα πάντα για να ξεχνάµε την θλιβερή πραγµατικότητα. Εµείς, οι σύγχρονοι άνθρωποι, ζούµε σε µικρά διαµερίσµατα σε πόλεις µε κυκλοφοριακή συµφόρηση, γκρι, βρόµικες και τοξικές ή σε εγκαταλειµµένες αγροτικές περιοχές, παγιδευµένες ανάµεσα σε χώρους στάθµευσης και κάµπους γεµάτους φυτοφάρµακα. "Όλα όσα ήταν εκεί και δωρεάν, τώρα θα αρπαχτούν και θα πουληθούν." Το χειρότερο σε όλα αυτά είναι ότι έχουµε εξαφανίσει ό,τι ήταν φυσικά ευχάριστο: τη µυρωδιά των λιβαδιών και του δάσους, τον ορίζοντα των καταπράσινων λόφων, τη θάλασσα και τα χιονισµένα βουνά, τα φρούτα και τα λαχανικά του κήπου µε την ιδιαίτερη γεύση. Τα όµορφa αρχιτεκτονικά δηµιουργήµατα έχουν αντικατασταθεί από το πρακτικό µπετόν. Όλα όσα ήταν εκεί και δωρεάν, τώρα θα αρπαχτούν και θα πoυληθούν. Ο καθηµερινός ορίζοντας των προγόνων µας βρίσκεται πια µέσα σε ένα Smartbox. Tα ιστορικά κέντρα έχουν γίνει ροµαντικά Σαββατοκύριακα για τους κατοίκους της πόλης. Τα λαχανικά του κήπου, προϊόντα ετικέτας. Tο σεξ, ζωντανή µετάδοση στο Pornhub. Με λίγα λόγια η αγορά απαλλοτριώνει το σύνολο του πραγµατικού, για να αποκτήσει όλους τους δηµόσιους πόρους που διατίθεντο δωρεάν. Αν θέλετε να νιώσετε καλά, θα πρέπει να πληρώσετε. Αυτό αναµφισβήτητα εξηγεί ένα µέρος της δυστυχίας των εργαζοµένων σε επισφαλείς θέσεις εργασίας, που δεν έχουν πια τη δυνατότητα να βρουν κάποιες διεξόδους που να ξεκουράζουν το µυαλό και ως εκ τούτου είναι καταδικασµένοι σε κάτι που µοιάζει µε διαρκή βασανισµό. Πώς λοιπόν να µην καταλαβαίνουµε τη χρήση των φθηνών εθιστικών, τα ναρκωτικά, το αλκοόλ, το πορνό, τα βιντεοπαιχνίδια, το fast food; Η εξέγερση των αισθήσεων Ετσι το πεινασµένο, βασανισµένο µας υποσυνείδητο, γίνεται πηγή άγχους. Οι κρίσεις, τα δάκρυα, ο πόνος µας καταλαµβάνουν χωρίς να ξέρουµε από πού προέρχονται. Οι ψυχές µας δεν µπορούν πλέον να αντέξουν τη καθηµερινή µας ζωή. Η κοινωνία µαθαίνει να σκοτώνει αυτές τις αντιδράσεις, να τις αποσιωπά µε µεγάλες δόσεις αντικαταθλιπτικών, αν το κρίνει απαραίτητο. Οµως αυτή η πλήρης δυσφορία δεν είναι απαραίτητα εχθρός µας. Είναι καταφανώς ισχυρή και αναστατώνει τη ζωή µας. Πρέπει όµως να την ακούσουµε. Ας µάθουµε να λέµε όχι. Αυτό γίνεται, σιγά-σιγά. Παντού, η ύπαιθρος ξυπνά. Το ίδιο και οι πόλεις. Οι πολίτες κινητοποιούνται. Όλο και περισσότεροι αστοί επενδύουν σε ξεχασµένα εδάφη και αγρότες και πολίτες δεν περιµένουν πλέον συνολικές λύσεις για να ενωθούν µεταξύ τους. Παράδειγµα οι AMAP(2). Ακόµα πρόσφατα, κάτοικοι του τόπου και zadistes(3) κέρδισαν τη µάχη, ενάντια σε µια νέα εγκατάσταση πώλησης πίσσας και σκυροδέµατος στη Νοτρ-Nταµ-ντε-Λανς. Και υπάρχουν πολλά τέτοια παραδείγµατα... Ας πάψουµε να δεχόµαστε την ασχήµια, ας πάψουµε να δεχόµαστε τη δουλεία, ας πάψουµε να δεχόµαστε την πορεία ενός κόσµου που γίνεται τροµακτικός. Τα όπλα για αυτήν την αντίσταση δεν είναι ούτε η τύχη, ούτε οι ιδέες, ούτε ο θυµός, ούτε τα κότσια, αλλά οι αισθήσεις µας που φωνάζουν "πεινάµε!". Luc Parvaux (Ο Luc Parvaux είναι μυθιστοριογράφος - αρθρογράφος στην ιστοσελίδα Le Comptoir. Όπως δηλώνει ο ίδιος, τον έλκουν οι αρχαίοι μύθοι και είναι παθιασμένος με το σινεμά). Σηµειώσεις: (1): Βίντεο ASMR είναι βίντεο στο youtube που υποτίθεται ότι βοηθούν στη χαλάρωση και τον ύπνο. (2) Amap είναι δίκτυα παραγωγών και καταναλωτών που προωθούν την παραδοσιακή γεωργία. Οµάδες καταναλωτών έρχονται σε συµφωνία µε παραγωγούς, ώστε αυτοί να παράγουν αποκλειστικά για αυτές προϊόντα κατά τον παραδοσιακό τρόπο και συνήθως βιολογικά. Ετσι οι παραγωγοί εξασφαλίζουν την πλήρη απορρόφηση των προϊόντων τους και οι καταναλωτές ποιοτικά αγροτικά προϊόντα σε τιµές επιπέδου supermarket. (3) zadistes είναι οµάδες εθελοντών που εµποδίζουν µε κάθε µέσο την “ανάπτυξη” σε αγροτικές περιοχές, συνήθως εγκαταλειµµένες. Πηγή: https://comptoir.org/2018/03/07/pour-ressentir-quelque-chose-dagreable-tapez-2/ Απόδοση από τα Γαλλικά: Σταύρος Λάβδας