Πέμπτη 25 Σεπτεμβρίου, 8:15΄μμ, ΤΥΠΕΤ

Το Cine Δράση συνεχίζει τις προβολές του την Πέμπτη 25 Σεπτεμβρίου στις 8:15΄μμ, στο ΤΥΠΕΤ με την ταινία του Sydney Pollack «Αβάνα». Η ταινία στην οποία πρωταγωνιστεί ο Robert Redford, είναι αφιερωμένη στον πρόσφατα εκλιπόντα ηθοποιό, σκηνοθέτη, παραγωγό και δημιουργό του Sundance Film Festival. Η προβολή της είναι αίτημα των θεατών που παραβρέθηκαν στην προηγούμενη προβολή του Cine Δράση. Αβάνα, Παραμονή Πρωτοχρονιάς 1959. Ο Τζακ Γουέιλ (Ρόμπερτ Ρέντφορντ), ένας επαγγελματίας παίκτης πόκερ που ταξιδεύει στην Κούβα με την ελπίδα να κερδίσει πολλά, συμφωνεί να ικανοποιήσει το αίτημα μιας ελκυστικής ξένης, της Ρομπέρτα Ντουράν (Λένα Όλιν), να παραδώσει λαθραία φορτία - στρατιωτικούς ασυρμάτους. Θέλοντας ή άθελά του, αναγκάζεται, αντίθετα με το δικό του πιστεύω, να εμπλακεί σε μια αντιπαράθεση μεταξύ των ανδρών του Φουλχένσιο Μπατίστα και των επαναστατών με επικεφαλής τον Φιντέλ Κάστρο. Η ιδέα για αυτήν την ταινία προέκυψε τη δεκαετία του 1970, με τους Τζακ Νίκολσον και Τζέιν Φόντα να πρωταγωνιστούν, αλλά οι αστέρες τελικά έχασαν το ενδιαφέρον τους για το παρατεταμένο εγχείρημα, χωρίς να το δουν ποτέ να υλοποιείται. Είναι αλήθεια ότι στο τέλος της δεκαετίας, κυκλοφόρησε μια μέτρια ταινία δράσης με τον μεγαλοπρεπή τίτλο «Κούβα» (1979) με πρωταγωνιστή τον Σον Κόνερι, αλλά δεν κατάφερε να γίνει ένα σημαντικό καλλιτεχνικό γεγονός (και, παρεμπιπτόντως, δεν προσέλκυσε σχεδόν καθόλου το ενδιαφέρον του κοινού). Πιθανότατα μόνο υπό το φως της περεστρόικα (και χάρη στον θρίαμβο της προηγούμενης παραγωγής του, του επικού μελοδράματος «Έξω από την Αφρική» (1985)) ο Σίντνεϊ Πόλακ, ο οποίος είχε αναλάβει εν μέρει τον ρόλο του παραγωγού, κατάφερε να βρει το εντυπωσιακό ποσό των 40 εκατομμυρίων δολαρίων για την παραγωγή. Η παραγωγή σίγουρα θα ήταν φθηνότερη (τουλάχιστον δεν θα χρειαζόταν να κατασκευαστούν σκηνικά σε μια αεροπορική βάση στη Δομινικανή Δημοκρατία) αν ο σκηνοθέτης είχε καταφέρει να διαπραγματευτεί με τις κουβανικές αρχές για τα γυρίσματα στην Αβάνα. Ωστόσο, σε αυτή την περίπτωση, υπήρχε ένα εμπόδιο – και όχι στο πρόσωπο του Φιντέλ Κάστρο, ο οποίος είχε θετική στάση απέναντι στους χολιγουντιανούς αστέρες προοδευτικής τάσης. Στις ίδιες τις Ηνωμένες Πολιτείες, υπήρχε ένας νόμος που απαγόρευε αυστηρά τη συνεργασία με το Νησί της Ελευθερίας στη βιομηχανία του κινηματογράφου, όπως, παρεμπιπτόντως, και σε πολλούς άλλους τομείς (εμπόριο, χρηματοοικονομικά, κ.λπ.). Πρέπει να δοθούν τα εύσημα στον Πόλακ και τους σεναριογράφους Τζούντιθ Ράσκοου και Ντέιβιντ Ραφιέλ, οι οποίοι αποφασιστικά (και ριψοκίνδυνα, δεδομένου ότι οι Κουβανοί δεν ακολούθησαν το παράδειγμα του εχθρού - δεν εγκατέλειψαν τη σοσιαλιστική τους πορεία, ούτε παραδόθηκαν στο έλεος των νικητών του Ψυχρού Πολέμου) έσπασαν τα συνήθη προπαγανδιστικά τροπάρια. Οι συγγραφείς απερίφραστα, αν και με κρυπτικά μέσα, έδειξαν ότι το καθεστώς του Μπατίστα ήταν τρομοκρατικό – συγκρατούνταν από ξιφολόγχες του στρατού, απόλυτο εκφοβισμό του πληθυσμού, απαγωγές, βασανιστήρια και δολοφονίες ανεπιθύμητων από τη μυστική αστυνομία, και την καταστολή κάθε διαφωνίας. Πολυτελή καζίνο, πορνεία, εστιατόρια και στριπτιτζάδικα, με τις βιτρίνες τους να φωτίζουν τους νυχτερινούς δρόμους με πολύχρωμα φώτα, έκαναν την Αβάνα παράδεισο για πλούσιους ξένους - αλλά τα κέρδη έρεαν στο εξωτερικό (κυρίως στο οργανωμένο έγκλημα, το οποίο είχε καταλάβει την πόλη μετά την ανεξαρτησία της χώρας από την Ισπανία), αφήνοντας τους κατοίκους της περιοχής να μαραζώνουν στη φτώχεια. Καθώς η πολιτική διαμάχη εντεινόταν, η καταστολή γινόταν ακόμη πιο βάναυση - και ο Τζακ είδε με τα ίδια του τα μάτια χωριά να καίγονται ολοσχερώς, τις βομβιστικές επιθέσεις και άλλα εγκλήματα. Επιπλέον, ο Γουέιλ απεικονίζεται σκόπιμα όχι ως ιδιώτης ή ως συνηθισμένος επαγγελματίας τζογαδόρος, αλλά ως η ίδια η ενσάρκωση του επιχειρηματικού πνεύματος, που ενεργεί έντιμα μόνο για λόγους εμφάνισης (σε γενικές γραμμές, για χάρη των υποσχόμενων έμμεσων οφελών). Σώζει έναν επιβάτη αεροπλάνου από βέβαιη εκτέλεση - αλλά δεν διστάζει ούτε δευτερόλεπτο, παρουσιάζοντας στον άνθρωπο που έσωσε έναν λογαριασμό για την υπηρεσία... Αυτή είναι η λεπτότητα του σχεδίου: αφού ένα τόσο υπολογιστικό, εξαιρετικά ψυχρόαιμο και γενικά χωρίς αρχές άτομο, όσο κι αν προσπαθεί να αποστασιοποιηθεί από την πολιτική, αναγκάζεται να παραδεχτεί την ορθότητα της επανάστασης, ποιες αμφιβολίες μπορούν να υπάρχουν; Φυσικά, ο Σίντνεϊ προσπάθησε να καλύψει τις ανάγκες ενός μαζικού κοινού (αν και η επιτυχία δεν ακολούθησε, με εισπράξεις στα box office να φτάνουν τα 9,2 εκατομμύρια δολάρια), βασιζόμενος σε δοκιμασμένες και αληθινές τεχνικές - εμβαθύνοντας σε μελοδραματικές ανατροπές και στροφές που αποκτούν μια ιδιαίτερα έντονη χροιά ενόψει ιστορικών αναταραχών. Ωστόσο, ο Ρόμπερτ Ρέντφορντ κατάφερε να μεταφέρει πειστικά την εσωτερική εξέλιξη του ήρωα, ο οποίος αλλάζει απροσδόκητα, υπακούοντας σε ένα ακατανόητο, βαθύ, βαθύ συναίσθημα για μια γυναίκα που μόλις γνωρίζει. Ο Γουέιλ διαισθάνεται διαισθητικά ότι δεν έχει κανένα δικαίωμα να παρέμβει στη σχέση της Ρομπέρτα με τον Αρτούρο (ένας αδιάφορος Ραούλ Χούλια λάμπει ως ο αριστοκράτης που θυσιάζει τα ταξικά συμφέροντα για χάρη της δικαιοσύνης), οι οποίοι έχουν κάνει προ πολλού μια επιλογή, αφιερώνοντας την προσωπική τους ζωή στην υπηρεσία του καλού του λαού. Και το μόνο που του απομένει είναι να βοηθήσει το ζευγάρι στη μεγάλη τους προσπάθεια... Επιπλέον, με βάση την περίεργη τελευταία συνομιλία του Τζακ με τον ψεύτικο δημοσιογράφο, ο οποίος ισχυρίζεται ότι γράφει άρθρα για εστιατόρια, είναι εύκολο να συμπεράνουμε ότι τα γεγονότα που εκτυλίσσονται σε διάφορες γωνιές του κόσμου είναι πολύ πιο κοντά σε αυτόν, ως Αμερικανό, από ό,τι φαίνεται με την πρώτη ματιά. Ο εκτεθειμένος πράκτορας της CIA τον ενημερώνει εμπιστευτικά ότι η επόμενη αποστολή του θα είναι στην Άπω Ανατολή (πιθανώς στο Βιετνάμ). Αβάνα/Havana ΗΠΑ, Δραματική, 1990. Διάρκεια: 144’. Σκηνοθεσία: Sydney Pollack. Σενάριο: Judith Rascoe, David Rayfiel. Πρωταγωνιστούν: Robert Redford, Lena Olin, Alan Arkin, Raul Julia, Tomas Milian,Tony Plana. Πληροφορίες: Το χειμερινό Cine - Δράση (μετά το άνοιγμα των σχολείων), προβάλει ταινίες κάθε Πέμπτη στην αίθουσα του πάρκου «Μ. Θεοδωράκης» (ΤΥΠΕΤ) Υμηττού & Πλαταιών, Βριλήσσια, στις 8.15 το βράδυ. Κινηματογραφική Λέσχη Βριλησσίων Cine-Δράση